»علائم و اطلاعات نشان میدهد كه ایران و آمریكا در حال دست به یقه شدن هستند و این مساله روز به روز آشكارتر میشود. آنها هردو به سمت میدان میروند. حال این میدان یا میدان بوكس است یا كشتی.
محسن رضایی كه سهشنبه شب در همایش گذر از بحران كه از سوی كانون اندیشه دانشجوی مسلمان دانشگاه امیركبیر سخنرانی میكرد، با بیان این مطلب اظهار داشت: "چالشی كه امروز بین ایران و آمریكا شروع شده به تعبیری به سه سال گذشته و به تعبیری دیگر مربوط به 27-28 سال گذشته است. از سه سال پیش به این سو، فشارهایی از سوی آمریكا در رسانهها شكل گرفت كه ایران به دنبال فعالیتهای هستهای است. ایران هم مدتی بعد اعلام كرد كه در فعالیتهای هستهای خود قوانین بینالمللی را رعایت كرده است و بازرسان آژانس نیز میتوانند از این فعالیتها بازدید كنند."
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه گفت: "آمریكاییها از سویی میگویند موضوع ما با ایران بر سر پرونده هستهای است و از سوی دیگر 70 میلیون دلار برای براندازی جمهوری اسلامی ایران اختصاص دادهاند. ابتدا و انتهای مساله هستهای ایران مشخص است و چهارچوب آن تعیین شده اما براندازی گامی فراتر از آن است و اگر این بحث مطرح باشد منشأ چالش ما با آمریكا به 27 سال گذشته و انقلاب مردم ایران بازمیگردد."
رضایی افزود: "تحلیل سومی كه در این زمینه وجود دارد این است كه آمریكاییها قبل از بحران هستهای، بحرانهای دیگری مثل جنگ و شورشهای داخلی را هم برای ما پدید آوردند. پس هدف اصلی آنها براندازی جمهوری اسلامی ایران است اما از مساله هستهای شروع كردهاند."
وی ادامه داد:"سوال اینجاست كه چرا آمریكاییها پیشنهاد مذاكره را دادهاند و همین، مساله را حساستر و پیچیدهتر میكند. میتوان نتیجهگیری كرد كه آمریكاییها دو هدف را دنبال میكنند؛ یكی هدف حداكثری كه براندازی است و دیگر هدف حداقلی كه تحمیل خواستهای آمریكا در بحث هستهای است. تفاوت این دو این است كه هدف اول، نظام را عوض میكند اما هدف دوم باعث تغییر رفتار ایران و تحت كنترل درآمدن آن از سوی آمریكا میشود."
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه با بیان اینكه با سیاست پیچیدهای مواجه هستیم، خاطرنشان كرد: "عبور از این بحران با معادلات خطی امكانپذیر نیست؛ چراكه یا باعث افراط میشود و یا تفریط."
وی در ادامه خاطرنشان كرد: "در این بحران از مذاكره تا براندازی را شاهد هستیم. اولین چالشی كه آمریكا با ما شروع كرد چالش از درون با اقداماتی در كردستان، گنبدكاووس و سیستان و بلوچستان بود. آنها در این اقدام پشت سر جریانهای شورشی قرار گرفتند. به محض خنثیسازی این چالشها، چالشهای د یگری را از بیرون شاهد هستیم و آن بحث حمله عراق است.»
محسن رضایی اهرمهای آمریكا در مقابل ایران را شورای امنیت، ایجاد ناآرامی و مذاكره خواند و افزود: «هدف از استراتژیهای سهگانه آمریكا، به كنترل درآوردن رفتار ایران در سطح منطقه است. آنها در راستای همین مساله میخواهند برای ایران فشارهای اقتصادی، سیاسی و امنیتی وارد كنند تا با كمك آن یا جمهوری اسلامی را از بین ببرند و یا رفتارهای منطقهای و بینالمللی ایران را كنترل كنند.»
وی افزود: «با وجود اینكه تلاش آمریكا فراگیر كردن تحریم اقتصادی علیه ایران است، آنها نمیتوانند تحریم گستردهای علیه ایران از شورای امنیت استخراج كنند. در همین راستا اگر دنیا با آمریكا همراهی نكند، آمریكا در اهرم اول یعنی شورای امنیت با نقیصه مواجه میشود.»
وی گفت: «از چند ماه پیش، پیشنهاد مذاكره از سوی آمریكا مطرح شد اما اكنون عقبنشینی كردهاند. آنها در این حوزه به دنبال این هستند كه تمام پلهای پشت سر خود را در ایران خراب نكنند. به نظر میرسد این یك بندبازی ریسكآمیز است كه با این اقدام میخواهند بین فروپاشی و كنترل رفتار ایران نقطه تعادلی را حفظ كنند.»
رضایی با بیان اینكه بخش مهمی از اقدامات ایران ناكام گذاشتن اقدامات آمریكاست، گفت: «ایران بر خلاف آمریكا كه به دنبال فشار بر اوست، باید این فشارها را تضعیف و سست كند. چند اقدام در این راستا میتواند موثر باشد؛ یكی از آنها دیپلماسی فوقالعاده جدی، كارآمد و دقیق با مهارتهای دیپلماتیك است.»
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآور شد: «در دولت خاتمی با شعار تنشزدایی، ایران آنقدر عقبنشینی كرد كه نزدیك بود از پشت بام بیافتد. امروز نیز ایران باید در كنار شیوههای تهاجمی از منطق دقیقی برخوردار باشد و در عین حال ایستادگی كند. در بازنگری در دیپلماسی كه اكنون در جریان است، مردم باید بطور واقعی توجیه شوند. آمریكاییها به دنبال این هستند كه جنگ روانی راه بیندازند. بخش زیادی از افزایش قیمت طلا و نفت در جهان محصول منازعه ایران و آمریكاست. باید به مردم گفت كه آمریكاییها با ایجاد ناآرامی میخواهند به باورهای ملت ایران حمله كنند. در همین راستا باور به جمهوری اسلامی ایران، آینده درخشان و علائم تضعیف آمریكا باید به مردم اطلاع داده شود.»
رضایی با تاكید بر رفتار دقیق ایران در مذاكره با آمریكا، گفت: «حركت شتابزده در مذاكره میتواند ایران را با مشكلاتی مواجه كند. نه تاخیر و نه عجله، بلكه مذاكره باید با درایت و برنامهریزی استراتژیك و همچنین استفاده از فرصتها دنبال و پیگیری شود. در این راستا راهكار جمهوری اسلامی ایران چند وجهی و توجیه مردم عامل مهمی است.»
وی افزود: «مشاركت بیشتر نخبگان در خلائی كه اكنون احساس میشود میتواند برای ایران گام موثری باشد. یكی از مشكلات اصلی ایران این است كه نخبگان بطور جدی وارد عرصه نشدهاند. همه چیز به اراده مردم بستگی دارد و در نهایت نیروی تعیینكننده نهایی، ملت ایران خواهد بود كه حرف خود را میزند.»
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام تاكید كرد: «برای عبور از بحران باید از این انرژی عظیم [جوانان] معجزهساز همانطور كه در انقلاب و جنگ نیز استفاده شد بهره برد و سرآغاز آن دانشجو و دانشگاهیان هستند. این حادثه میتواند نقطه خیزش نسل سومیها باشد. نسل سومیهای انقلاب كه اكنون بدنه اصلی ملت ایران هستند در این چالش به صحنه میآیند و حرف اصلی ملت ایران را خواهند زد.»
در ادامه این نشست محسن رضایی به سوالات دانشجویان پاسخ داد.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص دلیل مخالفت چین و روسیه با تصمیمات آمریكا در مورد ایران، اظهار داشت: «چین و روسیه دو هدف از مخالفت با آمریكا دارند؛ یك هدف آنها درازمدت است كه فرصتی به دست بیاورند تا خود تبدیل به ابرقدرت شوند و در منطقه نقشی بینالمللی ایفا كنند. انگیزه دوم آنها این است كه در این چالش هم از ایران و هم از آمریكا برای خود منافعی داشته باشند. به هر حال سیاست، مبادله منافع است. ایران هم به دنبال این است كه از انگیزههای آنها منافع خود را استخراج كند.»
رضایی در پاسخ به پرسش یكی از دانشجویان مبنی بر اینكه اگر شما رییس جمهور بودید چه سیاستی درباره مذاكره با آمریكا اتخاذ میكردید؟ گفت: «اول دیپلماسی ایران را از سادهاندیشی بیرون میآوردم. هم در گذشته و هم اكنون سادهاندیشیهایی وجود داشته كه باعث از دست رفتن فرصتهایی شده است. در گذشته امتیازدهی و خوشباوری ایران بیش از حد بوده است. اكنون نیز باید به مذاكره در كنار سیاستهای هجومی بهای بیشتری بدهیم.»
وی افزود: «به نظر من مدیریت كشور باید در چنین مباحث ملی، نخبگان را تكیهگاه اصلی خود قرار دهد. متاسفانه اكنون حضور نخبگان در چالشهای استراتژیك خالی است. دولت، مجلس، قوه قضاییه و حتی شورای عالی امنیت ملی باید جایی را برای آن باز كنند؛ چراكه هرقدر به تولید قدرت در داخل بیفزاییم موفق به پرش از مانع آمریكا میشویم.»
رضایی در پاسخ به پرسش یكی از دانشجویان مبنی بر اینكه مذاكره با آمریكا عبور از پررنگترین خطوط ممنوعه سیاست خارجی ایران است، گفت: «باید ببینیم ما عوض شدهایم یا آمریكا. هرچند رفتار دیپلماتهای ایرانی را تایید نمیكنم، اما باید توجه كرد كه آمریكا پیشنهاد مذاكره را داده است. پس هم ضعیف شده و هم خدعهای وجود دارد. اگر رفتار ایران از موضع ضعف بوده باشد پس ایران هم عوض شده، اما اگر ایران هوشمندانه و از موضع قدرت وارد شده باشد، معلوم میشود آمریكاییها عوض شدهاند.»
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام یادآور شد: «توجه كنید جایی كه بحث مذاكره از آن شروع شد عراق بود؛ جایی كه جمهوری اسلامی ایران در آن قوی و آمریكاییها ضعیفند.»
وی خاطرنشان كرد: «آمریكاییها از بمب اتم ایران نمیترسند بلكه آنها از ایفای نقش ایران در منطقه وحشت دارند. پیشرفت، فنآوری، هستهای بودن ایران و انسجام ملی نیز از مولفههای قدرت ایران است. مساله آمریكا با ما جلوگیری از بمب اتم نیست بلكه جلوگیری از ایجاد امپراطوری در شمال خلیج فارس است.»
رضایی افزود: «اگر ایران در حالت عقبنشینی پیشنهاد مذاكره را میداد، از موضع ضعف بود اما پیشنهاد مذاكره از سوی آمریكا در حالی مطرح شد كه ایران در موضع قدرت بود.»
وی در پاسخ به پرسش دیگری درخصوص احتمال بروز جنگ گفت: «آمریكاییها قادر به حمله زمینی به ایران نیستند. آنها حداكثر میتوانند از راه هوایی حمله كنند اما توجه كنید هر كشوری كه آمریكا تا كنون از طریق هوا به آن حمله كرده برایش مشكلساز بوده است. به هر حال آنها ایجاد ناامنی ایران را در برنامه خود دارند.»
محسن رضایی در پاسخ به یكی از دانشجویان كه پرسید آیا مسكن، ازدواج و اشتغال حق مسلم ما نیست؟ گفت: «به نظر میرسد مسائلی كه شما گفتید محورهای اصلی سفرهای رییس جمهور به استانهاست و مورد توجه قرار میگیرند هرچند نمیتوان فعلا قضاوت كرد و باید امیدوار بود. در زمان خاتمی بحثهایی مثل آزادی، دموكراسی و گفتوگو مورد تاكید قرار میگرفت ولی محورهای مورد نظر شما اكنون مورد تاكید است.»
رضایی در پاسخ به سوال یكی از دانشجویان درباره زیر سوال رفتن اندیشه امام (ره) در صورت مذاكره با آمریكا، گفت: «وقتی شرایط زمانی مذاكره درست باشد و مذاكره محدود به موضوعات معین و از سر قدرت باشد، این اتفاق نمیافتد.»
وی افزود: «در شرایطی كه ایران در موضع قدرت است، با كمك دیپلماتهای قوی، مذاكره با آمریكا استفاده از اهرمی است كه در شرایط بینالمللی به دست آوردهایم. پس نباید این فرصت را از دست بدهیم.»
رضایی همچنین در مورد استفاده از دیپلماتهای كارآمد توضیح داد: «نباید از چهرههای سوخته استفاده كرد. این افراد باید ارزشی و در عین حال منطقی باشند و بتوانند با دقت، ظرافت و حوصله، همچنین حفظ ارزشها و منافع ملی كار را به پیش ببرند تا منافع ملی ما را حفظ كنند.»
وی در پاسخ به سوال دیگری خاطرنشان كرد: «به نظر میرسد آمریكا در صورت حمله به ایران جز انگلستان متحدی نخواهد داشت. همچنین به نظر میرسد دولت بوش جزو نادرترین دولتهای آمریكا باشد كه چهار سال دوره خود را به اتمام نرساند.»
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: "اینكه ایران میخواهد پرونده به آژانس برگردد بخاطر این است كه انحرافی پیش آمده است. آمریكا میخواهد مساله را سیاسی كند و با این اقدام ایران را تحت فشار قرار میدهد؛ در صورتی كه اگر پرونده به آژانس برگردد ابزار تولید فشار را از او گرفتهایم. ما میخواهیم تدبیر به خرج دهیم تا دستاوردهایمان بیشتر شود."
رضایی با تاكید بر اینكه در حمله احتمالی تنها منافع آمریكا مورد هدف قرار خواهد گرفت، گفت: "ما با كشورهای دوست و همسایه معارضه نداریم."
وی افزود: «طبق یك سناریو، ممكن است آمریكا غیر مستقیم به ایران حمله كند اما در صورت وقوع این اتفاق این مساله باعث خیزش عظیم در جهان اسلام میشود و حتی ممكن است منجر به براندازی برخی از متحدان آمریكا شود.»
محسن رضایی گفت: "اولین دلیل من در اینكه میگویم آمریكا نمیتواند زمینی به ایران حمله كند این است كه نیروهای آمریكایی در عراق زمینگیر هستند و مسوولیتهایی دارند كه نمیتوانند آنها را از دست بدهند. همچنین جمعیت ایران، نیروهای مسلح، ابزار ایران و بسیاری فاكتورهای دیگر آن را از عراق و افغانستان متمایز میكند. همچنین آمریكاییها دچار كسری بودجهی بالایی هستند كه در صورت حمله به ایران بحران اقتصادی جدی برایشان به وجود میآید."
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاكید بر اینكه پیشنهاد مذاكره از سوی آمریكا برای ایران پیروزی بزرگی بود، گفت: "این موضوع چالشی است كه آمریكا با ایران دارد و بیانگر ضعف اوست. ایران باید به عنوان یك بازیگر سیاسی، نهایت استفاده خود را از این ضعف ببرد."
وی افزود: "مذاكره با آمریكا میتواند راجع به مساله هستهای و یا جلوگیری از جنگ باشد. در هر حال وجوه مختلف آن تا كنون به نفع ایران صورت گرفته است. ضمن اینكه مذاكره در شرایط مبارزه، نوعی دیپلماسی انقلابی محسوب میشود."
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین با رد شایعه دخالت مجمع در بحث مذاكره با آمریكا، اظهار داشت: «این مذاكرات مربوط به شورای عالی امنیت ملی و وزارت امور خارجه است. مجمع تشخیص مصلحت نظام در اینباره مسوولیتی ندارد و دخالت هم نمیكند."
محسن رضایی درباره مذاكرات روز گذشته در پاریس به خبرنگاران گفت: "آمریكاییها به دنبال قطعنامه تحریم هستند. مهمترین بحث در حال حاضر این است كه میزان این تحریمها چقدر خواهد بود. آرزوی آنها این است كه تحریم فراگیر و گستردهای را در پیش بگیرند كه مخالفتهای جدی هم از ناحیه اروپاییها، روسها و چینیها وجود دارد. فكر نمیكنم آنها موفق شوند تحریم گستردهای علیه ایران از شورای امنیت بگیرند ولی احتمالا قطعنامهای علیه ما با تحریمهای محدود صادر خواهد شد و در جلسه خردادماه این كار ادامه خواهد یافت."
وی در پاسخ به پرسش دیگری در خصوص چالش ایران و آمریكا گفت: "معتقدم چالشی بین ما و آمریكا شروع شده و علتش این است كه آنها از پیشرفت ایران میترسند و نگران شكلگیری قدرت بزرگی در خلیج فارس و در قلب انرژی جهان هستند. به همین دلیل این چالش جدی است اما به علت ناتوانیهای آمریكا و غرب قابل كنترل است. مهم این است كه دولت، مجلس و قوه قضاییه به حداكثر كارآیی خود برسند، قدرت خود را افزایش دهند و نخبگان را از انفعال خارج كنند تا با یك عزم ملی حق خود را به دست آوریم و گامی بزرگ در جهت ایران مقتدر و بزرگ برداریم."
وی درخصوص سادهاندیشی ایران در مسائل سیاست خارجی توضیح داد: "در دیپلماسی نباید سادهاندیشی وجود داشته باشد بلكه باید ابعاد مختلف را در نظر بگیریم."
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر عملكرد كمیتههای تخصصی و نظارتی مجمع گفت: "ما در كمیسیونها روشهایی را تصویب كردیم و شاخصهای نظارتی را در نظر گرفتهایم. گزارشهایی را نیز از قوای سهگانه مورد ارزیابی قرار میدهیم. این شاخصها در ماههای آینده باید تكمیل شوند تا بر سیاستهای كلان نظارت داشته باشیم."
وی افزود: "هنوز كار خود را در نظارت شروع نكردهایم اما از لحاظ علمی و فنی در حال آماده كردن تواناییهایمان هستیم. هرگاه نظارت شروع شد میتوانیم به قضاوت برسیم."
ISNA
|