چاپ خبر

»خبرگزاري آمريكايي «آسوشيتدپرس» در گزارشي جنجالي عليه برنامه‌هاي فضايي ايران نوشت: هرچند ادامه فعاليت‌هاي اتمي و پيشرفت در برنامه‌هاي فضايي، در ظاهر ارتباطي با هم ندارند اما به نظر مي‌رسد احتمال برقراري محدوديت‌هايي عليه برنامه‌هاي فضايي ايران نيز دور از انتظار نخواهد بود.

حضور در فضا، علاوه بر آن‌که توانايي تکنولوژيک کشور را به رخ مي‌کشد و ايران را به ابرقدرتي منطقه‌اي تبديل مي‌کند، کاربرد مهم ديگري هم دارد: نظارت يا ديدباني بر همسايگاني که چند صد هزار نيروي نظامي و امنيتي آمريکا در آنها مستقرند.اين بلندپروازي‌ها حساسيت ديگران را برمي انگيزد و آنها را به کاربرد نظامي برنامه‌هاي فضايي ايران مشکوک مي‌کند.

پس از پرتاب ماهواره «سينا 1» اينک قرار است ماهواره «مصباح 2» ماه ديگر در مدار زمين جاي گيرد. با اين حال ايران به داشتن اين 2 ماهواره که قابليت نظارت محدود بر کل خاورميانه را دارند قناعت نخواهد کرد.

گرچه مراسم مربوط به هفته جهاني فضا در ايران با تاخيري بيش از يک ماه نسبت به مراسم اصلي در ديگر نقاط جهان برگزار شد، اما اظهارات اخير مسئولان جمهوري اسلامي درباره برنامه‌هاي فضايي ايران، بار ديگر نگاه رسانه‌ها را به خود جلب کرده است. اظهاراتي مرتبط با طرح‌هاي بلندپروازانه ايران در فضا، که باز هم نگراني برخي کشورها را بر مي‌انگيزد.

همين بلندپروازي‌هاي مقامات تهران، حساسيت ديگران را برمي انگيزد و آنها را به کاربرد نظامي برنامه‌هاي فضايي ايران مشکوک مي‌کند. به ويژه اسرائيل که موجوديت اش از سوي جمهوري اسلامي همچنان زير سئوال است و موشک‌هاي «شهاب 3» ايران با بردي معادل 2 هزار کيلومتر توانايي آسيب رساني به آن کشور را دارند.

با اين حال جمهوري اسلامي همه اتهام‌ها را رد کرده و هدف از توسعه برنامه‌هاي فضايي را، مالکيت ماهواره‌ها در فضا براي نظارت بر بلاياي طبيعي در سرزمين زلزله خيز ايران و بهبود سيستم‌هاي مخابراتي مي‌داند.خبرگزاري آسوشيتدپرس، موقعيت برنامه‌هاي فضايي و فعاليت‌هاي اتمي ايران را شبيه به هم ارزيابي مي‌کند: براي هر دو برنامه، تهران مي‌گويد اهداف صلح آميز و انساني دارد اما واشنگتن تکذيب مي‌کند و پيشبرد اهداف نظامي را برنامه اصلي جمهوري اسلامي مي‌داند.

محمدرضا موثقي‌نيا، يکي از مسئولان طرح‌هاي فضايي ايران معتقد است لحظه‌اي که کشورهاي غربي احساس کنند پيشرفت غيرمنتظر‌ اي در علوم فضايي کرده‌ايم، محدوديت‌هاي فراواني بر ما تحميل مي‌شود.

موثقي‌نيا مي‌گويد: ما به سرعت در حال دست يافتن به اهداف مان در فضا هستيم چون در غير اين صورت با تهديدهاي امنيتي، اقتصادي و سياسي مواجه مي‌شويم. اين مقام ايراني هفته پيش در گفت‌وگو با خبرگزاري ايسنا، توسعه برنامه‌هاي فضايي را با اعتقادات ديني مرتبط دانسته بود.

ايران يک ماه قبل با پرتاب نخستين ماهواره کوچکش به نام «سينا 1» از پايگاهي در روسيه، به چهل و سومين کشور صاحب ماهواره تبديل شد. گرچه ماهواره «سينا 1» ساخت روسيه بود اما دومين ماهواره ايران به نام مصباح، محصول مشترک مهندسان ايراني و يک شرکت ايتاليايي است. مصباح قرار است 2 ماه ديگر با پرتاب از پايگاه روسيه در مدار زمين جاي گيرد.

با اين حال ايران به داشتن اين 2 ماهواره که قابليت نظارت محدود بر کل خاورميانه را دارند قناعت نخواهد کرد. مسئولان ايران، هدف بعدي را تهيه پرتاب کننده اي داخلي و پيوستن به جمع 8 کشور قدرتمند در زمينه علوم فضايي اعلام کرده اند. از همين رو کار بر روي پروژه موشک «شهاب 4» در حال انجام است. موشکي که بتواند ماهواره ايراني را در مدار زمين قرار دهد اما جزييات مربوط به زمان آمادگي اش هنوز مشخص نيست.

همچنين مشخص نيست که پيشبرد طرح‌هاي فضايي ايران به چه تکنولوژي يا دانش فني خارجي نياز دارد. اما واضح است که طي چند سال اخير شمار استادان و کارشناسان ايراني در دانشگاه‌ها و مراکز تحقيقاتي رو به افزايش گذاشته، مهندسان ايراني در چين، روسيه و ايتاليا درحال کسب دانش مربوطه هستند و جمهوري اسلامي، براي پروژه‌هاي فضايي اش طي 5 سال آينده، بودجه اي 500 ميليون دلاري اختصاص داده است.

«آسوشيتدپرس» مي‌نويسد: مقامات ايران در اعلام برنامه‌هاي خود، به استفاده آمريکا از توان فضايي اشاره مي‌کنند و خواهان دستيابي به چنين قابليتي براي حفظ امنيت خود هستند. اشاره آنها به زماني است که آمريکا پيش از حمله به افغانستان و عراق، موقعيت اين کشورها را با ماهواره‌هاي تجسسي اش زير نظر گرفت